- Բնութագրեք Ադրբեջանի աշխարհագրական դիրքը:
Ադրբեջանը լեռնային երկիր է: Նրա հյուսիսում Մեծ Կովկասի լեռներն են, հարավում՝ Փոքր Կովկասի: Ծայր հարավ արևելքում ձգվում են Թալիշի լեռները: Լեռների միջև ընկած են Կուր-Արաքսյան և Լենքորանի դաշտավայրերը։ Նախիջևանի հյուսիսում Զանգեզուրի լեռներն են, որոնց ստորոտից մինչև Արաքս տարածվում է Նախիջևանի ընդարձակ հարթավայրը, որը Արարատյան դաշտի շարունակությունն է:
Լեռնային շրջաններում հաճախակի են երկրաշարժերը: Կասպից ծովի մակարդակի բարձրացման պատճառով աստիճանաբար ջրածածկ է լինում Կուր-Արաքսյան դաշտավայրի ցածրադիր հատվածը:
Ադրբեջանն ամբողջությամբ գտնվում է մերձարևադարձային գոտու հյուսիսային մասում: Աչքի է ընկնում արևոտ, չոր կլիմայով: Դա բնորոշ է հատկապես Կուր-Արաքսյան դաշտավայրին: Այստեղ տիրապետում են կիսաանապատներն ու անապատները, որոնք ոռոգման շնորհիվ օգտագործվում են գյուղատնտեսության արժեքավոր բույսերի մշակման համար:
2. Քարտեզի վրա նշել Ադրբեջանի հարևան պետությունները և ափերը ողողող ջրային ավազանները:
3. Ի՞նչ դեր ունի Ադրբեջանը հվ-արմ Ասիայում:
Որոշակի նշանակություն ունի էներգետիկայի և տրանսպորտի համատեքստում։ Ադրբեջանը հանդիսանում է նավթի և գազի խոշոր արտադրող և Կասպից ծովի տարածաշրջանից դեպի Եվրոպա և Ասիա էներգիայի հիմնական տարանցիկ ուղի: Ադրբեջանով անցնող Անդրադրիատիկ խողովակաշարը (TAP) և Բաքու-Թբիլիսի-Ջեյհան (ԲԹՋ) նավթամուղը կարևոր դեր են խաղում դեպի Եվրոպա էներգակիրների դիվերսիֆիկացման և ռուսական երթուղիներից կախվածությունը նվազեցնելու գործում: Այսպիսով, Ադրբեջանը նպաստում է Հարավարևելյան Եվրոպայում էներգետիկ անվտանգության ապահովմանը։
4. Որո՞նք են Ադրբեջանի զարգացման նախադրյալները:
Ադրբեջանը, լինելով ցարական Ռուսաստանի, իսկ այնուհետև՝ ԽՍՀՄ-ի մասը, իր բարենպաստ աշխարհագրական դիրքի ու բնական հարուստ պաշարների շնորհիվ դարձել է ինդուստրիալ-ագրարային երկիր։Հաշվի առնելով Ադրբեջանի տնտեսության զարգացման դինամիկան՝ երկիրը բաժանված է 10 տնտեսական շրջանների ;Բազմաթիվ արդյունաբերական ձեռնարկություններն արտադրում են պողպատ, տարբեր մեքենաներ ու հաստոցներ, սինթետիկ կաուչուկ, ավտոդողեր, քիմիական նյութեր և այլն։ Սննդի արդյունաբերության ճյուղերից առավել աչքի են ընկնում մրգի և ձկան պահածոների արտադրությունն ու գինեգործությունը։ Զարգացած է նաև գորգագործությունը։ Գյուղատնտեսության մեջ մշակում են բամբակենի, ծխախոտ, թեյ, ձիթենի, ցիտրուսներ, հացահատիկային բույսեր։ Նախալեռնային շրջաններում տարածված է խաղողագործությունը։ Ամենուրեք կան պտղատու այգիներ (առավել տարածված պտուղներն են նուռը, նուշը, թուզը, սերկևիլը)։ Անասնապահության գլխավոր ճյուղը ոչխարաբուծությունն ու տավարաբուծությունն են։ Զարգացած է ձկնորսությունը (հատկապես՝ թառափի և սաղմոնի)։ Վիթխարի է Կասպից ծովինշանակությունը երկրի տնտեսության համար, որը ողողում է երկրի ամբողջ արևելյան ափը։ Այն էժան տրանսպորտային միջոց է, ջրերը պարունակում են միլիոնավոր տոննա տարբեր աղեր, հարուստ է նավթի և գազի պաշարներով, արժեքավոր ձկնատեսակներով (Կասպից ծովին բաժին է ընկնում թառափի համաշխարհային որսի ավելի քան 80%-ը)։