Հալման տեսակարար ջերմություն:

Քննարկվող հարցեր՝

1. Ինչի՞ համար է ծախսվում հալման ջերմաստիճանում բյուրեղային մարմնին ջեռուցչի տված էներգիան:
Հալման ընթացքում մարմնի ջերմաստիճանը չի փոփոխվում: Այդ դեպքում նրա ստացած ամբողջ էներգիան ծախսվում է բյուրեղային ցանցը քայքայելու և մարմնի մոլեկուլների պոտենցիալ էներգիան մեծացնելու վրա:

2. Ի՞նչն են անվանում հալման ջերմություն:
Տեսակարար հալման ջերմություն կամ հալման ջերմություն, ջերմության այն քանակը, որն անհրաժեշտ է հաղորդել բյուրեղային նյութին՝ հավասարակշիռ իզոբար–իգոթերմ պրոցեսում այն հեղուկի վերածելու համար ։

3. Ի՞նչն են անվանում հալման տեսակարար ջերմություն:
1 կգ բյուրեղային նյութը նույն ջերմաստիճանի հեղուկի վերածելու համար, կոչվում է հալման տեսակարար ջերմություն:

4. Ի՞նչ միավորով է չափվում հալման տեսակարար ջերմությունը միավորների ՄՀ-ում:
Տեսակարար հալման ջերմությունը չափվում Է Ջ/կգ–ով կամ կկալ/կգ-ով։

5. Ի՞նչ է նշանակում «պարաֆինի հալման տեսակարար ջերմությունը 150 կՋ/կգ է» արտահայտությունը:
Նշանակում է, որ պարաֆինի 1կգ բյուրեղային մարմինը ամբողջովին հալացնել մինչև հեղուկ անհրաժեշտ է 150կՋ ջերմություն։

6. Ինչպե՞ս են հաշվում այն ջերմաքանակը, որն անհրաժեշտ է հալման ջերմաստիճանում բյուրեղային մարմինը հալելու համար:
Հալման ջերմաստիճանում կամայական զանգվածով բյուրեղային մարմնի հալման համար անհրաժեշտ ջերմաքանակը գտնելու համար պետք է այդ մարմնի հալման տեսակարար ջերմությունը բազմապատկել նրա զանգվածով:
Q=λm:

7. Հալվող սառույցը բերեցին սենյակ, որտեղ ջերմաստիճանը 0°C է։ Կշարունակի՞ արդյոք սառույցը հալվել:
Ոչ, քանի որ սառույցը սկսած 0^oC-ից է հալվում։

8. Ո՞ր մարմինն ունի ավելի մեծ ներքին էներգիա՝ 0°C ջերմաստիճանի սառույցի կտորը, թե՞ դրանից ստացված 0°C ջերմաստիճանի ջուրը։
Ջուրը քանի, որ՝ նրա ներքին էներգիան ավելի մեծ է։

9. Ինչպե՞ս հաշվել այն ջերմաքանակը, որը բյուրեղանալիս անջատում է հալման ջերմաստիճան ունեցող մարմինը:
Q=-λm

10. Ոսկու հալման տեսակարար ջերմությունը հավասար է 67 կ2 կգ-ի: Ի՞նչ է ցույց տալիս այդ թիվը:
Այդ թիվը ցույց է տալիս, որ 67կՋ/կգ է անհրաժեշտ հաղորդել 1կգ զանգվածով բյուրեղային մարմնին հալման ջերմաստիճանում այն ամբողջությամբ հեղուկի վերածելու համար։

11. Ո՞ր բանաձևով են հաշվում նյութի բյուրեղացման ընթացքում անջատվող ջերմաքանակը:

Q=−λm

Ամորֆ մարմինների հալումը․

April 8֊12

Պարապմունք 48

Թեմա՝ Սեղանի մակերեսը։

Բարձրությամբ և անկյունագծով սեղանը բաժանվում է երեք եռանկյունների: Սեղանի մակերեսը հաշվում ենք, որպես այդ եռանկյունների մակերեսների գումար:

S_ABCD=S_ABD+S_DBC S_ABCD=AD⋅BE/2+BC⋅DF/2=AD⋅BE/2+BC⋅BE/2=(AD+BC)⋅BE/2

Եթե սեղանի զուգահեռ կողմերը (հիմքերը) նշանակենք a և b, իսկ բարձրությունը՝ h, ապա՝

S_սեղան=a+b/2⋅h

Ուշադրություն

Նշենք մի քանի կարևոր հետևանքներ:

1. Եթե եռանկյունների բարձրությունները հավասար են, ապա նրանց մակերեսները հարաբերվում են ինչպես հիմքերը:

2. Եթե եռանկյունների հիմքերը հավասար են, ապա նրանց մակերեսները հարաբերվում են ինչպես բարձրությունները:

3. Եթե եռանկյունների բարձրություններն ու հիմքերը հավասար են, ապա եռանկյունները հավասարամեծ են: Օրինակ՝ միջնագիծը եռանկյունը բաժանում է երկու հավասարամեծ եռանկյունների:

Առաջադրանքներ։

1․ Սեղանի հիմքերը 3 մ և 7 մ են, իսկ բարձրությունը՝ 6 մ: Հաշվիր սեղանի մակերեսը:

S=(3+7)/2 * 6=5*6=30մ²

2․ Ո՞ր հատվածի երկարությունն է հավասար սեղանի հիմքերի կիսագումարին:

• միջնուղղահայացի
• միջին գծի
• անկյունագծի

3․Գտնել AD և BC հիմքերով ABCD սեղանի մակերեսը, եթե՝

ա) AD=21սմ, BC=17սմ, BH բարձրությունը 7սմ է,
S_ABCD = (AD+BC)2 * BH=(21+17)/2 * 7 = 19*7= 133սմ²

բ) ∠D=30, AD=10սմ, BC=2սմ, CD=8սմ,
եթե տանենք սեղանի բարձրությունը, ապա կստացվի ուղղանկյուն եռանկյուն, որտեղ 30 աստիճանի դիմացի էջը, որը սեղանի բարձրությունն է, հավասար է ներքնաձգի կեսին, այսինք ն h=8/2=4
S=(AD+BC)/2*h=(10+2)/2*4​=6*4​=24սմ²

գ) CD⊥AD, AD=13սմ, CD=8սմ, BC=5սմ:
եթե CD⊥AD, նշանակում է, որ CD-ն հենց սեղանի բարձրությունն է, հետևաբար h=8
S=(AD+BC)​/2 * =(13+5)/2 *8​=9*8=72սմ²

4. Հավասարասրուն սեղանի պարագիծը 32 սմ է, սրունքը՝ 5սմ, իսկ մակերեսը՝ 44սմ²: Գտեք սեղանի բարձրությունը:

BC+AD=P-(AB+CD)=32-10=22սմ
S=(BC+AD)/2 * h
44=22/2 * h
44=11h
h=44/11=4

5․ ABCD սեղանի AD և BC հիմքերը համապատասխանաբար 10սմ և 8 սմ են: ACD եռանկյան մակերեսը 30սմ² է: Գտեք սեղանի մակերեսը:
S ACD=(AD*h)/2
30=(10*h)/2
h=30/5=6

SABCD=(10+8)/2 * 6=9*6=54սմ²

6. Ուղղանկյուն սեղանի մակերեսը 30 սմ² է, պարագիծը՝ 28 սմ, իսկ փոքր սրունքը՝ 3 սմ: Գտնել սեղանի մեծ սրունքը:

փոքր սրունքը հենց բարձրությունն է, հետևաբար h=3

30=3*(BC+AD)/2
BC+AD=20
CD=28-(3+20)=5

7. Գտնել ուղղանկյուն սեղանի մակերեսը, որի փոքր կողմերը 6սմ են, իսկ մեծ անկյունը՝ 135^o:

180-135=45

CH=DH=6

AD=AH=HD=6+6=12

S=(6+12)/2*6=54

8․ Տրված է ուղղանկյուն սեղան, որի փոքր հիմքը 6 սմ է: Փոքր սրունքը 18 սմ է, իսկ մեծը՝ հիմքի հետ կազմում է ∡45° -ի անկյուն: Գտնել սեղանի մակերեսը:

(18+6+6) /2 * 18=270

Домашнее задание

Дополнительное задание: прочитать текст  «О самом святом и сокровенном» ( учебник сл.147)