Հետաքրքիր փաստեր Սուրբ Զատկի մասին
Ձվիկների վրա տարբեր նկարազարդումներ անելու ավանդույթը կոչվում է Պիսանկա, որը ուկրաինական մշակույթից է տարածվել։
Սուրբ Զատիկին ներկված հավկիթներ միմյանց նվիրելու ավանդույթը ավելի հին է, քան հենց ինքը՝ Սուրբ Զատիկի տոնը։ Դեռ հնում, ի նշան գարնան գալստյան և զարթոնքի, մարդիկ ներկված ձվեր էին նվիրում միմյանց և տոնում բնության վերածնունդը։
Ըստ վիճակագրական տվյալների՝ մարդկանց 76%-ը շոկոլադե նապաստակներ ուտելիս առաջինն ուտում է ականջները։
Աշխարհի ամենամեծ Զատկի ձուն Կանադայում է, Վեգրեվիլ քաղաքում ` կշռելով գրեթե 2 տոննա և 8 մետր բարձրություն: Ռուսաստանում ամենամեծ զատկական ձուն ստեղծվել է սառույցից, դրա զանգվածը կազմում էր մոտ 900 կգ:
Զատկի կաթոլիկ խորհրդանիշը նապաստակ է, որի երկրպագության արմատները բխել են հին կելտերի հավատալիքներից, որոնք այս կենդանին համարում են պտղաբերության խորհրդանիշ: Երեխաներին զվարճացնելու համար եվրոպացիները դեռ ավանդույթ ունեն թաքցնել նապաստակի բույնները շոկոլադե ձվերով մի մարգագետնում, որը պետք է գտնվի:
Գերմանիայում պահպանվել է նաև հին ավանդույթ՝ ավանդական ձիերով երթը: Բավարիայում փողոցները լցվում են ձիավորներով, ովքեր գնում են եկեղեցի՝ ձիերին օրհնելու համար:
Հանելուկներ Զատկի մասին
Այն, որ տոնն է սիրելի,
Եվ միջատ է և հավկիթ,
Երկուսն էլ շատ գեղեցիկ,
Եվ անունն է Սուրբ …. (Զատիկ)
Այն ինչի է, ինչը`
Գույն են տալիս ու ներկում,
Ու հետո էլ կռվացնում… (Ձու)
Կարաս ունեմ մի պուճուր,
Մեջը՝ երկու գույնի ջուր: (Ձու)
Զատկական խաղեր
Ձուկոտրոցի
Ձուկոտրոցին խաղում են երկուսով: Մրցակիցներից յուրաքանչյուրը խաշած, չկոտրված ձու պետք է ունենա: Խաղացողներից մեկը ձուն պահում է ափի մեջ՝ բութ մատի և ցուցամատի օղակմամբ, չծածկելով ձվի քիթը, իսկ մյուսը պետք է աշխատի իր ձվի քթով հարվածել խաղընկերոջ ափի մեջ բռնած ձվի քթին այնպես, որ դիմացինի ձուն կոտրվի: Որից հետո «կռվեցնում» են ձվի բութ քթերը:
Ձուպտտոցի
Խաղացողները հրահանգով պտտում են ձվերը: Ում ձուն երկար պտտվեց, այդ ձուն համարվում է հաղթողը:
Ձութաքցնոցի
Որևէ մեկը պետք է թաքցնի զատկական ձվերը խոտերի մեջ, մյուս մասնակիցները պետք է փորձեն գտնեն թաքցրած ձվերը։ Ով կգտնի, նա՝ կհաղթի։ Թաքցնողը կարող է հուշել՝ ասելով տաք է կամ սառն է։ Տաք է, այսինքն մոտ է թաքցրած ձվին, իսկ սառն է, այսինք հեռու է։
Զատկական երգեր